ਫੋਰਟਿਸ ਹਸਪਤਾਲ, ਮੋਹਾਲੀ ਨੇ ਮਾਈਕ੍ਰੋਵੈਸਕੁਲਰ ਸਰਜਰੀ ਰਾਹੀਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੱਟੀ ਹੋਈ ਉਂਗਲੀ ਨੂੰ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਦੁਬਾਰਾ ਜੋੜਿਆ
ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, 21 ਨਵੰਬਰ, ਬੋਲੇ ਪੰਜਾਬ ਬਿਊਰੋ :
ਫੋਰਟਿਸ ਹਸਪਤਾਲ, ਮੋਹਾਲੀ ਨੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੱਟੀ ਹੋਈ ਉਂਗਲੀ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਜੋੜਨ ਲਈ ਇੱਕ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਮਾਈਕ੍ਰੋਵੈਸਕੁਲਰ ਸਰਜਰੀ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਉਮੀਦ ਦੀ ਕਿਰਨ ਹੈ ਜੋ ਹਾਦਸਿਆਂ ਕਾਰਨ ਅਜਿਹੇ ਹਾਲਾਤਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਦਰਦਨਾਕ ਸਰੀਰ ਤੋਂ ਕੱਟੇ ਹੋਏ ਅੰਗ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਇਲਾਜ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਅਤੇ ਕੱਟੇ ਹੋਏ ਸਰੀਰ ਦੇ ਅੰਗਾਂ ਨੂੰ ਆਮ ਕਾਰਜ ਨੂੰ ਬਹਾਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਾਈਕ੍ਰੋਵੈਸਕੁਲਰ ਸਰਜਰੀ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦੀ ਹੈ।
ਡਾ. ਅਖਿਲ ਗਰਗ, ਸਲਾਹਕਾਰ, ਪਲਾਸਟਿਕ ਅਤੇ ਮਾਈਕ੍ਰੋਵੈਸਕੁਲਰ ਸਰਜਰੀ ਅਤੇ ਡਾ. ਵਿਸ਼ਾਲ ਗੌਤਮ, ਕੰਸਲਟੈਂਟ, ਹੈਂਡ ਸਰਜਰੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਫੋਰਟਿਸ, ਮੋਹਾਲੀ ਦੀ ਟੀਮ ਨੇ ਰੀਇੰਪਲਾਂਟੇਸ਼ਨ ਸਰਜਰੀ ਕੀਤੀ।
ਅੱਜ ਇੱਥੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰੈਸ ਕਾਨਫਰੰਸ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਡਾ. ਅਖਿਲ ਗਰਗ ਅਤੇ ਡਾ. ਵਿਸ਼ਾਲ ਗੌਤਮ ਨੇ ਮਾਈਕ੍ਰੋਵੈਸਕੁਲਰ ਰੀਇੰਪਲਾਂਟੇਸ਼ਨ ਸਰਜਰੀ ਦੇ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਕੇਸ ਸਟੱਡੀ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ। ਰੀਇੰਪਲਾਂਟੇਸ਼ਨ ਇੱਕ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮਰੀਜ਼ ਦੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਇੱਕ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੱਟੇ ਹੋਏ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਜੋੜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਖੂਨ ਦੇ ਪ੍ਰਵਾਹ ਨੂੰ ਬਹਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਮਰੀਜ਼ ਇੱਕ 30 ਸਾਲਾ ਵਿਅਕਤੀ ਹੈ ਜਿਸਦੀ ਘਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਬਾਇਕ ਚੇਨ ਸਾਫ਼ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਉਸਦੀ ਵਿਚਕਾਰਲੀ ਉਂਗਲੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੱਟੀ ਗਈ ਸੀ। ਤੁਰੰਤ ਡਾਕਟਰੀ ਸਹਾਇਤਾ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਨ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਇੱਕ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਹਸਪਤਾਲ ਨੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਲਈ ਸਹੂਲਤਾਂ ਅਤੇ ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਉਸਨੂੰ ਮੋੜ ਦਿੱਤਾ। ਸੱਟ ਲੱਗਣ ਤੋਂ ਕਰੀਬ ਸਾਢੇ ਤਿੰਨ ਘੰਟੇ ਬਾਅਦ ਉਹ ਫੋਰਟਿਸ ਹਸਪਤਾਲ, ਮੋਹਾਲੀ ਪਹੁੰਚਿਆ, ਜਿੱਥੇ ਉਸ ਦੀ ਕੱਟੀ ਹੋਈ ਉਂਗਲੀ ਬਰਫ਼ ਦੇ ਇੱਕ ਥੈਲੀ ਵਿੱਚ ਰੱਖੀ ਗਈ ਸੀ।
ਕੇਸ ਦੇ ਵੇਰਵੇ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ, ਡਾ. ਅਖਿਲ ਗਰਗ, ਕੰਸਲਟੈਂਟ, ਪਲਾਸਟਿਕ ਅਤੇ ਮਾਈਕ੍ਰੋਵੈਸਕੁਲਰ ਸਰਜਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘‘ਮਾਈਕ੍ਰੋਸਕੋਪਿਕ ਮਾਗਨਿਫਿਕੇਸ਼ਨ ਦੇ ਤਹਿਤ, ਸਰਜਨਾਂ ਨੇ ਕੱਟੀ ਹੋਈ ਉਂਗਲੀ ਦੀ ਹੱਡੀ, ਨਸਾਂ ਅਤੇ ਚਮੜੀ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ। ਮਾਈਕ੍ਰੋਵੈਸਕੁਲਰ ਸਰਜਰੀ ਦੁਆਰਾ ਖੂਨ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਨੂੰ ਬਹਾਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਛੋਟੀਆਂ ਖੂਨ ਦੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ ਦੀ ਮੁਰੰਮਤ ਸ਼ਾਮਿਲ ਸੀ। ਇਹ ਸਰਜਰੀ ਪੰਜ ਘੰਟੇ ਚੱਲੀ ਅਤੇ ਮਰੀਜ਼ ਨੂੰ ਦਰਦ-ਮੁਕਤ ਫਾਇਦਾ ਹੋਇਆ, ਉਸ ਨੂੰ ਚਾਰ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਹਸਪਤਾਲ ਤੋਂ ਛੁੱਟੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਲਗਾਤਾਰ ਫੋਲੋਅਪ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਉਂਗਲੀ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।’’
ਡਾ. ਗਰਗ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘‘ਅਮਪਿਊਟੇਸ਼ਨ ਦੁਆਰਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਉਂਗਲਾਂ, ਹੱਥ, ਗੁੱਟ ਅਤੇ ਬਾਂਹ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਲਗਾਤਾਰ ਮਕੈਨੀਕਲ ਫੋਰਸਾਂ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਬਹੁਤੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਰੀਇੰਪਲਾਂਟੇਸ਼ਨ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਇਲਾਜ ਹੈ, ਪਰ ਸਮਾਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਮਰੀਜਾਂ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਕਿਸੇ ਮਾਹਰ ਕੋੋਲ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਜਾਵੇ, ਕਿਉਂਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਦੇਰੀ ਸਫਲ ਰੀਇੰਪਲਾਂਟੇਸ਼ਨ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦੀ ਹੈ।’’
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘‘ਬਦਕਿਸਮਤੀ ਨਾਲ, ਮਕੈਨੀਕਲ ਸੱਟਾਂ ਕਾਰਨ ਅੰਗ ਕੱਟਣਾ ਆਮ ਗੱਲ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਸੜਕ ਦੁਰਘਟਨਾਵਾਂ, ਉਦਯੋਗਿਕ ਘਟਨਾਵਾਂ ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਘਰੇਲੂ ਹਾਦਸਿਆਂ ਵਰਗੀਆਂ ਕਈਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵਾਪਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਸੱਟਾਂ ਹਰ ਉਮਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮਾਮੂਲੀ ਅੰਗ ਕੱਟਣ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਪੂਰਾ ਨੁਕਸਾਨ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਇਲਾਜ ਨਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਕੱਟਿਆ ਹੋਇਆ ਅੰਗ ਸਥਾਈ ਤੌਰ ’ਤੇ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਵਿਅਕਤੀ ਜਿੰਦਗੀ ਭਰ ਲਈ ਅਪਾਹਜ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਤੁਰੰਤ ਅਤੇ ਸਹੀ ਇਲਾਜ ਨਾਲ, ਕੱਟਿਆ ਹੋਇਆ ਅੰਗ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਠੀਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਖੂਨ ਦੇ ਸਪਲਾਈ ਨੂੰ ਮਾਈਕ੍ਰੋਵੈਸਕੁਲਰ ਸਰਜਰੀ ਦੁਆਰਾ ਬਹਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਮਰੀਜ਼ ਆਮ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।’’
ਕੱਟੇ ਹੋਏ ਅੰਗਾਂ ਦੀ ਸਹੀ ਸੰਭਾਲ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ’ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ, ਡਾ. ਗਰਗ ਨੇ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ, ‘‘ਕਿ ਕੱਟੇ ਹੋਏ ਅੰਗ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਕ ਸਿੱਲ੍ਹੇ ਕੱਪੜੇ ਵਿੱਚ ਲਪੇਟਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਵਾਟਰਪਰੂਫ ਪੈਕਿੰਗ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਫਿਰ ਬਰਫ਼ ਜਾਂ ਬਰਫ਼ ਦੇ ਪੈਕ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।’’
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਹਨਾਂ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਮਾਈਕ੍ਰੋਵੈਸਕੁਲਰ ਸਰਜਰੀ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਉਤੇ ਚਾਨਣਾ ਪਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ, ‘‘ਕਿ ਰੀਇੰਪਲਾਂਟੇਸ਼ਨ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਾਰਕਾਂ ’ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੱਟਿਆ ਹੋਇਆ ਹਿੱਸਾ, ਸੱਟ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਤੀ, ਸੱਟ ਅਤੇ ਸਰਜਰੀ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸਮਾਂ ਅਤੇ ਕੱਟੇ ਹੋਏ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ, ਇਸ ਲਈ ਇੱਕ ਤਜਰਬੇਕਾਰ ਮਾਈਕ੍ਰੋਵੈਸਕੁਲਰ ਸਰਜਨ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਉਪਕਰਨਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਸਿਰਫ ਕੁੱਝ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਉਪਲੱਬਧ ਹਨ।’’
ਇਸ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਫੋਰਟਿਸ ਹਸਪਤਾਲ, ਮੋਹਾਲੀ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਅਤੇ ਦਰਦਨਾਕ ਸੱਟਾਂ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਉਮੀਦ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਪ੍ਰਤੀ ਇਸਦੇ ਸਮਰਪਣ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਜੀਵਨ ਬਚਾਉਣ ਵਾਲੇ ਇਲਾਜਾਂ ਲਈ ਅਤਿ-ਆਧੁਨਿਕ ਮੈਡੀਕਲ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਨੂੰ ਪਹੁੰਚਯੋਗ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਹਸਪਤਾਲ ਦੀ ਵਚਨਬੱਧਤਾ ਨੂੰ ਵੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਦੀ ਹੈ।