ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਵਿੱਚ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਵਾਧਾ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ: ਡਾ. ਅਰੁਣ ਕੋਚਰ
ਮੋਹਾਲੀ, 21 ਸਤੰਬਰ, ਬੋਲੇ ਪੰਜਾਬ ਬਿਊਰੋ :
ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ’ਤੇ ਮਰਦਾਂ ਨਾਲ ਕਈ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਜੁੜੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਦਰ ਨਾਲ ਵਧਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਬਦਲਾਅ ਕਾਫੀ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ’ਤੇ ਬਹੁਤ ਬੁਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਫੋਰਟਿਸ ਹਸਪਤਾਲ, ਮੋਹਾਲੀ ਦੇ ਕਾਰਡੀਓਲੋਜੀ ਦੇ ਐਡੀਸ਼ਨਲ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਡਾ. ਅਰੁਣ ਕੋਛੜ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਵੱਲ ਝੁਕਾਅ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਵਾਧੇ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਡਾ. ਅਰੁਣ ਕੋਚਰ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘‘ਕਿ ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਇੱਕ ਔਰਤ ਦੀ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਕਈ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਮਰਦਾਂ ਨਾਲੋਂ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਕਾਰਡੀਓਵੈਸਕੁਲਰ ਸਿਹਤ ’ਤੇ ਵਧੇਰੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇਹ ਉੱਚ ਮੌਤ ਦਰ ਅਤੇ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕਾਰਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਇਸ ਵਧੀ ਹੋਈ ਇਕਸਾਰਤਾ ਲਈ ਕਈ ਵਿਆਖਿਆਵਾਂ ਹਨ।’’
ਡਾ. ਕੋਛੜ ਨੇ ਅੱਗੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਐਸਟਰੋਜਨ ਦੇ ਉੱਚ ਪੱਧਰ ਕਾਰਨ ਔਰਤਾਂ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ‘‘ਇਹ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਭਾਵ ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਕਾਰਨ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਜਵਾਨ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਿਗਰਟ ਪੀਣ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਤੀ ਦਿਨ ਸਿਗਰਟ ਪੀਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸਿਗਰਟਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਨਾਲ ਜੋਖਮ ਵਧਦਾ ਹੈ।’’
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਛੱਡਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਨ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਤਰੀਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬਿਹੇਵੀਅਰਲ ਇੰਟਰਵੇਂਸ਼ੰਨਸ, ਡਾਕਟਰੀ ਇਲਾਜ ਅਤੇ ਵਿਕਲਪਕ ਤਰੀਕਿਆਂ ਦਾ ਸੁਮੇਲ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ। ਵਿਵਹਾਰ ਸੰਬੰਧੀ ਇੰਟਰਵੇਂਸ਼ੰਨਸ ਵਿੱਚ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਰੂਪ ਤੋਂ ਸਹਾਇਤ ਗਰੁੱਪਾਂ ਵਿੱਚ ਸਲਾਹ-ਮਸ਼ਵਰਾ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ।
ਫਾਰਮਾਕੋਲੋਜੀਕਲ ਇੰਟਰਵੇਂਸ਼ੰਨਸ ਵਿੱਚ ਨਿਕੋਟੀਨ ਰਿਪਲੇਸਮੈਂਟ ਥੈਰੇਪੀ (ਐਨਆਰਟੀ) ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰੂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਉਪਲੱਬਧ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਗੱਮ, ਲੋਜ਼ੈਂਜ, ਪੈਚ, ਇਨਹੇਲਰ ਅਤੇ ਮਾਊਥ ਸਪਰੇਅ। ਨੁਸਖ਼ੇ ਵਾਲੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਬਿਊਪਰੋਪੀਓਨ, ਵੈਰੇਨਿਕਲਾਈਨ ਅਤੇ ਨੌਰਟ੍ਰਿਪਟੀਲਾਈਨ ਵੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਿਗਰਟ ਛੱਡਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਮਝਾਇਆ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਲਈ, ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਛੱਡਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਹਾਰਮੋਨ ਦੇ ਉਤਰਾਅ-ਚੜ੍ਹਾਅ ’ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਭਾਰ ਵਧਣ ਦੀਆਂ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਿਹਤਮੰਦ ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਕਸਰਤ ਦੁਆਰਾ ਹੱਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਤਣਾਅ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਤਕਨੀਕਾਂ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਅਤੇ ਦੋਸਤਾਂ ਤੋਂ ਸਮਾਜਿਕ ਸਹਾਇਤਾ ਵੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਨ। ਸਫਲਤਾ ਦੀਆਂ ਦਰਾਂ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ, ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਟਰਿੱਗਰਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਸਿਗਰਟ ਛੱਡਣ ਦੀ ਮਿਤੀ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਤਰੱਕੀ ਨੂੰ ਇਨਾਮ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਪ੍ਰਗਤੀ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਖੋਜ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਵਿਵਹਾਰਕ ਦਖਲਅੰਦਾਜ਼ੀ 20-30 ਫੀਸ਼ਦੀ ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਛੱਡਣ ਦੀ ਦਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਫਾਰਮਾਕੋਲੋਜੀਕਲ ਦਖਲਅੰਦਾਜ਼ੀ 30-50 ਫੀਸ਼ਦੀ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਮਿਸ਼ਰਨ ਥੈਰੇਪੀਆਂ 50-60 ਫੀਸ਼ਦੀ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਦੀਆਂ ਹਨ। ਵਿਕਲਪਕ ਢੰਗ ਜੋ ਰਵਾਇਤੀ ਇਲਾਜਾਂ ਦੇ ਪੂਰਕ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਵਿੱਚ ਤਣਾਅ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਯੋਗਾ ਅਤੇ ਧਿਆਨ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ।
