ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 17 ਜੁਲਾਈ ,ਬੋਲੇ ਪੰਜਾਬ ਬਿਊਰੋ :
ਰੇਲਵੇ ਪ੍ਰੋਟੈਕਸ਼ਨ ਫੋਰਸ (ਆਰਪੀਐਫ) ਨੇ ਮਿਸ਼ਨ ‘ਨੰਨ੍ਹੇ ਫਰਿਸ਼ਤੇ’ ਤਹਿਤ ਪਿਛਲੇ ਸੱਤ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਸਟੇਸ਼ਨਾਂ ਅਤੇ ਰੇਲਗੱਡੀਆਂ ‘ਤੇ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋਏ 84,119 ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨਾਲ ਮਿਲਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਹੈ।
ਰੇਲਵੇ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਰਿਲੀਜ਼ ਜਾਰੀ ਕਰਕੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਸੱਤ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ, ਆਰਪੀਐਫ ‘ਨੰਨ੍ਹੇ ਫਰਿਸ਼ਤੇ’ ਨਾਮਕ ਆਪਰੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਮੋਹਰੀ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਭਾਰਤੀ ਰੇਲਵੇ ਜ਼ੋਨਾਂ ਵਿੱਚ ਪੀੜਤ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਸਮਰਪਿਤ ਇੱਕ ਮਿਸ਼ਨ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਸੱਤ ਸਾਲਾਂ (2018-ਮਈ 2024) ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਆਰਪੀਐਫ ਨੇ ਸਟੇਸ਼ਨਾਂ, ਰੇਲਗੱਡੀਆਂ ਵਿੱਚ ਖਤਰੇ ’ਚ ਪਏ ਜਾਂ ਖਤਰੇ ’ਚ ਪਏ 84,119 ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਬਚਾਇਆ ਹੈ।
ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਨੰਨ੍ਹੇ ਫਰਿਸ਼ਤੇ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਓਪਰੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਕਿਤੇ ਵੱਧ ਹੈ; ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਜੀਵਨ ਰੇਖਾ ਹੈ ਜੋ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਨਾਜ਼ੁਕ ਹਾਲਾਤਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ। 2018 ਤੋਂ 2024 ਤੱਕ ਦਾ ਡੇਟਾ ਅਟੁੱਟ ਸਮਰਪਣ, ਅਨੁਕੂਲਤਾ ਅਤੇ ਲੜਨ ਦੀ ਯੋਗਤਾ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਦਿਖਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਹਰੇਕ ਬਚਾਅ ਸਮਾਜ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਕਮਜ਼ੋਰ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਆਰਪੀਐਫ ਦੀ ਵਚਨਬੱਧਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਮਾਣ ਹੈ।
ਪਿਛਲੇ ਸੱਤ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਜਾਰੀ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਾਲ 2018 ਵਿੱਚ, ਆਪਰੇਸ਼ਨ ਨੰਨ੍ਹੇ ਫਰਿਸ਼ਤੇ ਦੀ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੋਈ। ਇਸ ਸਾਲ, ਆਰਪੀਐਫ ਨੇ ਕੁੱਲ 17,112 ਬਾਲ ਪੀੜਤਾਂ ਨੂੰ ਬਚਾਇਆ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲੜਕੇ ਅਤੇ ਲੜਕੀਆਂ ਦੋਵੇਂ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਬਚਾਏ ਗਏ 17,112 ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ 13,187 ਦੀ ਪਛਾਣ ਭਗੌੜੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਜੋਂ ਹੋਈ, 2105 ਲਾਪਤਾ ਪਾਏ ਗਏ, 1091 ਵਿੱਛੜੇ ਪਾਏ ਗਏ, 400 ਬੇਸਹਾਰਾ ਪਾਏ ਗਏ, 87 ਅਗਵਾ, 78 ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਅਪਾਹਜ ਅਤੇ 131 ਬੇਘਰ ਬੱਚੇ ਪਾਏ ਗਏ। ਸਾਲ 2018 ਨੇ ਅਜਿਹੀਆਂ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ ਦੀ ਫੌਰੀ ਲੋੜ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਓਪਰੇਸ਼ਨ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਤ ਨੀਂਹ ਰੱਖੀ।
ਸਾਲ 2019 ਦੌਰਾਨ, ਆਰਪੀਐਫ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਲਗਾਤਾਰ ਸਫਲ ਰਹੀਆਂ ਅਤੇ ਲੜਕੇ ਅਤੇ ਲੜਕੀਆਂ ਦੋਵਾਂ ਸਮੇਤ ਕੁੱਲ 15,932 ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਬਚਾਇਆ ਗਿਆ। ਬਚਾਏ ਗਏ 15,932 ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ 12,708 ਦੀ ਪਛਾਣ ਭਗੌੜੇ, 1454 ਲਾਪਤਾ, 1036 ਵਿਛੜੇ, 350 ਬੇਸਹਾਰਾ, 56 ਅਗਵਾ, 123 ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਅਪਾਹਜ ਅਤੇ 171 ਬੇਘਰ ਬੱਚਿਆਂ ਵਜੋਂ ਹੋਈ।
ਸਾਲ 2020 ਕੋਵਿਡ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਚੁਣੌਤੀਪੂਰਨ ਸੀ, ਜਿਸਨੇ ਆਮ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਵਿਘਨ ਪਾਇਆ ਅਤੇ ਕੰਮਕਾਜ ਨੂੰ ਕਾਫ਼ੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਆਰਪੀਐਫ 5,011 ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਰਿਹਾ।
ਸਾਲ 2021 ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਆਰਪੀਐਫ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬਚਾਅ ਕਾਰਜਾਂ ਵਿੱਚ ਮੁੜ ਉਭਾਰ ਦੇਖਿਆ, 11,907 ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਬਚਾਇਆ। ਇਸ ਸਾਲ ਲੱਭੇ ਗਏ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 9601 ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਭਗੌੜੇ, 961 ਲਾਪਤਾ, 648 ਵਿਛੜੇ, 370 ਬੇਸਹਾਰਾ, 78 ਅਗਵਾ, 82 ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਅਪਾਹਜ ਅਤੇ 123 ਦੀ ਪਛਾਣ ਬੇਘਰ ਬੱਚਿਆਂ ਵਜੋਂ ਹੋਈ ਹੈ।
ਸਾਲ 2023 ਦੌਰਾਨ, ਆਰਪੀਐਫ 11,794 ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਫਲ ਰਿਹਾ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 8916 ਬੱਚੇ ਭਗੌੜੇ, 986 ਲਾਪਤਾ, 1055 ਵਿਛੜੇ, 236 ਬੇਸਹਾਰਾ, 156 ਅਗਵਾ, 112 ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਅਪਾਹਜ ਅਤੇ 237 ਬੇਘਰ ਬੱਚੇ ਸਨ। ਆਰਪੀਐਫ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਮਜ਼ੋਰ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਚੰਗੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ।
2024 ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪੰਜ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਆਰਪੀਐਫ ਨੇ 4,607 ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਬਚਾਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ 3430 ਭਗੌੜੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਬਚਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਰੁਝਾਨ ਆਪਰੇਸ਼ਨ ਨੰਨ੍ਹੇ ਫਰਿਸ਼ਤੇ ਪ੍ਰਤੀ ਨਿਰੰਤਰ ਵਚਨਬੱਧਤਾ ਦੀ ਗਵਾਹੀ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਸੰਖਿਆ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਭੱਜਣ ਦੀ ਲਗਾਤਾਰ ਸਮੱਸਿਆ ਅਤੇ ਆਰਪੀਐਫ ਵਲੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਢੰਗ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਾਪਿਆਂ ਕੋਲ ਵਾਪਸ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤੇ ਗਏ ਯਤਨਾਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ।
ਆਰਪੀਐਫ ਨੇ ਆਪਣੇ ਯਤਨਾਂ ਰਾਹੀਂ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਬਚਾਇਆ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਭਗੌੜੇ ਅਤੇ ਲਾਪਤਾ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਦੁਰਦਸ਼ਾ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਵੀ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਅਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਤਧਾਰਕਾਂ ਤੋਂ ਸਮਰਥਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਆਰਪੀਐਫ ਦੇ ਕਾਰਜਾਂ ਦਾ ਦਾਇਰਾ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਰ ਰੋਜ਼ ਨਵੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਇਹ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਰੇਲਵੇ ਨੈਟਵਰਕ ਵਿੱਚ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਮਾਹੌਲ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਯਤਨਸ਼ੀਲ ਹੈ।
ਰੇਲ ਮੰਤਰਾਲੇ ਮੁਤਾਬਕ ਬੱਚਿਆਂ ਬਾਰੇ ਪੂਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਟ੍ਰੈਕ ਚਾਈਲਡ ਪੋਰਟਲ ‘ਤੇ ਉਪਲਬਧ ਹੈ। ਚਾਈਲਡ ਹੈਲਪਡੈਸਕ 135 ਤੋਂ ਵੱਧ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨਾਂ ‘ਤੇ ਉਪਲਬਧ ਹੈ। ਆਰਪੀਐਫ ਬਚਾਏ ਗਏ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਬਾਲ ਭਲਾਈ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਬਾਲ ਭਲਾਈ ਕਮੇਟੀ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਾਪਿਆਂ ਹਵਾਲੇ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।
