ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 16 ਜੂਨ ,ਬੋਲੇ ਪੰਜਾਬ ਬਿਓਰੋ: ਐਕਸ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਦੇ ਮਾਲਕ ਦੇ ਇੱਕ ਟਵੀਟ ਅਤੇ ਇੱਕ ਖ਼ਬਰ ਨੇ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ‘ਤੇ ਈਵੀਐੱਮ ਮਸ਼ੀਨ ’ਤੇ ਬਹਿਸ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਨਤੀਜਿਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੁੱਦਿਆਂ ਦੀ ਦੌੜ ਵਿੱਚ ਅਸਥਾਈ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਪਿੱਛੇ ਹਟਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਈਵੀਐੱਮ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਇੱਕ ਮੁੱਦੇ ਵਜੋਂ ਅੱਗੇ ਆ ਗਈ ਹੈ।
ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਐਕਸ ਸਮੇਤ ਕਈ ਨਾਮੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੇ ਮਾਲਕ ਐਲੋਨ ਮਸਕ ਨੇ ਐਕਸ ‘ਤੇ ਇਕ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਈਵੀਐਮ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਟਾ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਇਸਨੂੰ ਮਨੁੱਖਾਂ ਜਾਂ ਏਆਈ ਰਾਹੀਂ ਹੈਕ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੀ ਮਾਮੂਲੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵੀ ਬਹੁਤ ਜਿਆਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਹ ਬਿਆਨ ਸਥਾਨਕ ਸੰਦਰਭ ‘ਚ ਸੀ, ਪਰ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ‘ਤੇ ਇਹ ਚਰਚਾ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ।
ਸਾਬਕਾ ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਰਾਜੀਵ ਚੰਦਰਸ਼ੇਖਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਸਧਾਰਣ ਜਿਹਾ ਕਥਨ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਡਿਜੀਟਲ ਹਾਰਡਵੇਅਰ ਨਹੀਂ ਬਣਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਗਲਤ ਹੈ। ਐਲੋਨ ਮਸਕ ਦਾ ਵਿਚਾਰ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਥਾਨਾਂ ’ਤੇ ਲਾਗੂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ – ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਵੋਟਿੰਗ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਨਿਯਮਤ ਕੰਪਿਊਟ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਭਾਰਤੀ ਈਵੀਐਮ ਕਸਟਮ ਡਿਜ਼ਾਈਨ, ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਨੈਟਵਰਕ ਜਾਂ ਮੀਡੀਆ ਤੋਂ ਅਲੱਗ ਹਨ। ਕੋਈ ਕਨੈਕਟੀਵਿਟੀ ਨਹੀਂ, ਕੋਈ ਬਲੂਟੁੱਥ, ਵਾਈਫਾਈ, ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਨਹੀਂ। ਭਾਵ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਰਸਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਫੈਕਟਰੀ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਕੀਤੇ ਗਏ ਕੰਟਰੋਲਰ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੁੜ-ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕ ਵੋਟਿੰਗ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਨੂੰ ਬਿਲਕੁਲ ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਿਆਰ ਅਤੇ ਨਿਰਮਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਭਾਰਤ ਨੇ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਸਾਨੂੰ ਐਲੋਨ ਲਈ ਟਿਊਟੋਰਿਅਲ ਚਲਾਉਣ ਵਿੱਚ ਖੁਸ਼ੀ ਹੋਵੇਗੀ।
ਇਕ ਹੋਰ ਖਬਰ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਈਵੀਐਮ ‘ਤੇ ਸਵਾਲ ਖੜ੍ਹੇ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਖ਼ਬਰ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਤੋਂ ਹੈ ਕਿ ਇੱਥੇ ਮੁੰਬਈ ਉੱਤਰ ਪੱਛਮੀ ਲੋਕ ਸਭਾ ਸੀਟ ਤੋਂ 48 ਵੋਟਾਂ ਨਾਲ ਜਿੱਤੇ ਸ਼ਿਵ ਸੈਨਾ ਦੇ ਰਵਿੰਦਰ ਵਾਇਕਰ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਦਾ ਫ਼ੋਨ ਈਵੀਐਮ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ।
ਕਾਂਗਰਸ ਨੇਤਾ ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਐਲੋਨ ਮਸਕ ਦੇ ਟਵੀਟ ਅਤੇ ਉਪਰੋਕਤ ਖਬਰ ਨੂੰ ਸਾਂਝਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਈਵੀਐਮ ਇੱਕ “ਬਲੈਕ ਬਾਕਸ” ਹਨ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸਾਡੀ ਚੋਣ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਪਾਰਦਰਸ਼ਤਾ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਗੰਭੀਰ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਪ੍ਰਗਟਾਈਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਜਵਾਬਦੇਹੀ ਦੀ ਘਾਟ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਲੋਕਤੰਤਰ ਇੱਕ ਦਿਖਾਵਾ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
